شما میتوانید یک دیوار سنگی را با یک پتک تخریب کنید. و یا مثلا برای یک ساختمان ۴-۵ طبقه میتوانید از ماشین آلات ساختمانی و توپ فولادی تخریب کننده استفاده کنید. اما زمانی که بخواهید یک ساختمان بلند را تخریب کنید, مثلا یک آسمانخراش ۲۰ طبقه ,نیاز است تا از روشهای دیگری استفاده کنید. یکی از این روشها که بسیار هم مورد استفاده قرار میگیرد, منفجر کردن ساختمان است. زمانی که اطراف ساختمان مورد نظر, ساختمانهای دیگری وجود داشته باشند که به خاطر انفجار ایجاد شده ممکن است دچار خسارت شوند, از روشی به نام انفجار داخلی استفاده میشود. در این روش محل گیری و مقدار مواد منفجره طوری محاسبه میشوند که ساختمان بر روی قاعده خود فرو بریزد.
در این مقاله خواهیم گفت چگونه عملیات تخریب یک ساختمان پیش میرود و ساختمانهای عظیم در عرض تنها چند ثانیه در میان گرد و غبار فرو میریزند. شاید با دیدن تصاویر این تخریبها احساس کنید کمی بی نظم هستند اما باید بدانید عملیات تخریب یک ساختمان با استفاده از مواد منفجره (معمولا دینامیت) نیازمند برنامه ریزی بسیار دقیقی است تا ساختمان درست در همان محل در نظر گرفته شده فرو بریزد و باعث ایجاد خسارت به همسایه ها نشود. در واقع برای انجام درست این عملیات باید محاسبات بسیار دقیق مهندسی صورت گیرد.
ایده پایه برای تخریب ساختمانها با مواد منفجره کاملا ساده است: اگر شما اعضای باربر ساختمان را در یک نقطه ای از بین ببرید, قسمتهای بالای آن نقطه از ساختمان بر روی قسمتهای پایین آن نقطه ریزش میکنند. حال اگر وزن قسمتهای بالایی به میزان کافی زیاد باشد باعث ریزش قسمتهای پایینی نیز میشوند. در واقع مواد منفجره تنها جرقه شروع هستند و این جاذبه زمین است که ساختمان را تخریب میکند.
برای یک تخریب امن, نیاز است تیم تخریب پس از بررسی نقشه های سازه ای ساختمان و بازدید از ساختمان, نکات لازم را درباره سیستم پایداری سازه جمع آوری کنند. پس از این مرحله اطلاعات خام بدست آمده در اختیار متخصصین مواد منفجره قرار میگیرد. آنها با توجه به اطلاعات خام و همچنین تجربه های قبلی خود درباره ساختمانهای مشابه, تصمیم میگیرند از چه مواد منفجره ای, به چه میزانی و در کجا استفاده کنند تا ساختمان کاملا کنترل شده ریزش کند. گاهی حتی لازم میشود مدل ۳ بعدی ساختمانها در کامپیوتر طراحی شوند تا قبل از انجام عملیات تخریب, تحلیلهای لازم صورت بگیرند.
فته شد اگر دور تا دور ساختمان همسایه ها باشند باید تخریب به نوعی باشد که ساختمان تنها بر روی قاعده خود ریزش کند. که البته تنظیم چنین انفجاری کاری بسیار دشوار خواهد بود. به همین دلیل اگر در کنار ساختمان فضای خالی وجود داشته باشد (مثلا فضای پارکینگ بیرونی و …) تخریب به نوعی انجام میشود که ساختمان در این زمین خالی ریزش کند. برای اینکه ساختمان به یک سمت مشخصی ریزش کند باید ابتدا ستونهای آن سمت تخریب شوند. یعنی مثلا اگر میخواهیم ساختمان به سمت شمال فرو بریزد پس باید ابتدا ستونهای شمالی ساختمان از بین بروند. درست مثل زمانی قطع کردن درخت با تبر.
حال اگر بخواهیم ساختمان انفجار داخلی داشته باشد (یعنی تنها بر قاعده خود فرو ریزد) باید ستونها طوری از بین بروند که با تخریب هر کدام از آنها, سطح بارگیر آنها به سمت مرکز ساختمان ریزش کند. به همین دلیل معمولا ستونهای میانی ساختمان ابتدا تخریب میشوند و با فاصله چند ثانیه از آن ستونهای کناری تخریب میشوند. این کار باعث میشود ساختمان به سمت مرکز ساختمان ریزش کند.
مواد منفجره دور ستون قرار داده میشود و به وسیله یک فیوز الکتریکی این مواد منفجر میشوند.